සෙමා

සෙමා යනු මගේ බැචෙකි. එහෙත් ඔහු සතු 'සෙමක්' නොවීය. නම මුලකුරු සමග ඉක්මනට කියැවීමෙදී මෙසේ ශබ්ද වන නිසා ඔහුට ඒ නමින් අමතන්නට හිතවත්ම අය හුරුවූහ.
ඔහු නිකම්ම නිකම් බැචෙක් නොව අප සරසවියේ සියලු පීඨවල, සියලු බැච් වල සිසුන් ඒකමතිකව පිළිගත් නිළ නොළත් ශිෂ්‍ය නායක විය. නිළ නොළත් වූයේ අප විශ්වවිද්‍යාලයේ ශිෂ්‍ය සංගම් (පමණක් නොව ආචාර්ය සංගම් පවා) සපුරා තහනම් වීම නිසා මිස අන් කිසිවක් නිසා නොවෙයි. පාලක පැලැන්තිය සිතා සිටියේ මෙය සරසවියක් නොව මධ්‍ය මහා විද්‍යාලයක් ලෙසටය. ප්‍රධාන ශිෂ්‍ය නායකට පත්වීම් ලිපියක් මගින් බලතල පැවරීම පාසැලකට තරම් නොවටී යයි ඔවුන් සිතන්නට ඇත.

නමුත් මා ඔහු මුළින්ම හඳුනා ගත් සිදුවීමනම් එතරම් ප්‍රසන්න එකක් නොවේ. නායකයන් තෝරා පත්කරගැනීමේ සභාවක කිසිවෙකුත් නොසිතූ පරිදි ඔහු විසින්ම ශිෂ්‍ය නායක තනතුර ඉල්වා සිටියේය. සාමාන්‍යයෙන් සිදුවන්නේ යමෙකු විසින් නම යෝජනා කිරීමයි. ඔහුට අවශ්‍යමනම් මිතුරකු මගින් යෝජනා කරවීමට තිබුණි. මෙසේ ඔහු සම්ප්‍රදායට එරෙහිව නැගී සිටීම මා තුළ එවෙලේ ඇතිකළේ පහන් සිතුවිල්ලක් නොවේ. එනමුත් මගේ උපකල්පිතය සාවද්‍ය එකක් බවද, ඔහු ඒ තනතුරට ඉතාම සුදුස්සා බවද ඉතිහාසය විසින් පසක් කර තිබේ. 

ඔහු තරම් සාර්ථක වූද, ජනප්‍රියවූද, සිසුන් වෙනුවෙන් පුද්ගලික ජීවිතය කැපකළා වූද, ඒ වෙනුයෙන් පළිගැනීමට ලක්වූවා වූද, සෘජු , නිර්භය, රැවටීමට ලක් නොවන, නොසැලෙන ආත්ම ශක්තියක් ඇත්තා වූද, ඉතාමත්ම ඉහළ සංවිධානාත්මක හා වෙනත් කුසලතා වලින් පරිපූර්ණ වූද නායකයකු මා දිවියේ කිසි දිනෙක දැක නැත. 

සිසු ගැටළු පිළිබඳ විවාදාත්මක සංවාද වලදී, ඔහු කතාකරන්නේ කවරකු සමගද යන්න ඔහුට වැදගත් නැත. උපකුළපති වේවා, උසස් අධ්‍යාපන ඇමති වේවා, ජනපති වේවා, ගැටළුව මගහැරීමට ගන්න ලද උත්සාහයන් ඔහු අතින් නිර්දය ලෙස විවේචනයට ලක් ලක් විය. මෙවැනි අවස්ථාවක ඔහු නැවැත්වීම කවරකු විසින් කරන්නට තැත් කරත් එය ව්‍යර්ථ වී ප්‍රතිවිරුද්ධ පාර්ශවයට කට උත්තර නැති වේ. ඔහුගේ කතාව තුළ සියුම් උපහාසක් ගැබ් වී ඇත. ඔහුගේ කරුණු අතිශයින් තාර්කිකය. පහසුවෙන් බිඳ හෙලීමට නොහැකිය. ව්‍යංගාර්ථ මගින් ප්‍රතිවිරුද්ධ කරුණු උපහාසයට ලක් කිරීමට ඔහු සමතෙකි.

කෙසේ වෙතත් ඉතාමත්ම දැඩි සිසු පීඩනය හමුවේ පීඨ මට්ටමින් සිසුන්ට බලතල පැවරීමට බලධාරීන්ට සිදුවිය. පීඨ මණ්ඩල සඳහා පීඨ වලින් ශිෂ්‍ය නියෝජිතයන් සිසු කැමැත්ත මත තෝරා පත් කර ගැණින. ඔහු මගේම පීඨයේ සිසුවකු වුවද, පීඨ ශිෂ්‍ය නියෝජිත වශයෙන් තෝරා පත්කරනු ලැබුවේ මාය. සියල්ල ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් කෙරුණු මෙහි, ලැබෙන දුර්ලභ අවස්තාවෙන් උපරිම ඵල ලබා සිසු ගැටළු සීමිත කාලයක් තුළ සියල්ල ඉදිරිපත් කෙරීම අවශ්‍යතාව වූ නිසාත්, සාපේක්ෂව වඩාත් චතුර ලෙස හා වේගවත් ලෙස කඩුව හැසිරවීමට මා සතු හැකියාව ඊට හේතු විය.

එවෙලේ මට හැඟුනේ මා කිසිවකුගේ ඉත්තෙකු වූ බවයි. නීත්‍යානුකූල බලතල හිමි පීඨයේ එකම ශිෂ්‍යයා ලෙස මට ඉටුකිරීමට සිදුවන්නේ 'සෙමා' ගේ න්‍යාය පත්‍රයයි. පීඨ මණ්ඩලය මා නියෝජනය කළත් තිරය පිටුපස සිටින සැබෑ නායකයා වනු ඇත්තේ ඔහුය. පරිපාලනය පමණක් නොව ඇතැම්විට සිසුන්ගේද බහුතරය අදටත් සිතාගෙන සිටින්නේ එසේ විය හැකිය.

එහෙත් යථාර්තය එය නොවේ. පීඨ ශිෂ්‍ය නායක ලෙස මා ගත් තීරණ හා පීඨ මණ්ඩලයේ පළ කරන ලද අදහස් වලට ඔහු අංශු මාත්‍රයකවත් බලපෑමක් එල්ල නොකළේය. ඒ වෙනුවට සමස්ථ විශ්වවිද්‍යාලය මට්ටමින් නොව, පීඨ මට්ටමෙන් ගත්කළ මා ඔහු නියෝජනය කළ නායක බව ඔහු නිහතමානීව පිළිගෙන අදාල ගරුත්වය මට ලබාදීමට කටයුතු කළේ ය. මෙය නායකයකු සතු ඉතා හොඳ ගුණාංගයක් බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ.

සංවිධානාත්මක හැකියාව හැකියාව අතින් ඔහුට සමකළ හැකි අන් කිසිවෙක් නොවීය. වරක් මා දිවා ආහාරය ගැනීමට කැන්ටිමට පැමිණි විට කැඳවීමක් ලැබුණි. මේ වන විට අප සොයුරු සිසුවෙකු අසාධාරණ ලෙස පන්ති තහනමකට ලක්ව පැයක් පමණ ගත වී ඇති බව මම දැන සිටියෙමි. සාකච්ඡාව ඒ ගැන විය යුතුය.

ඔහු මා කැඳවාගෙන ක්‍රීඩාපිටිය වෙත ගියේය. ඉතාම අල්පයක් හැර සමස්ථ විශ්වවිද්‍යාලයේම සිසුන් එහි සිටිනු දැක මම මවිතයට පත්වීමි. මිනිත්තු කිහිපක් තුළ එවැනි දැවැන්ත සංවිධානයක් කෙනෙකු කරන්නේ කෙසේද? අප සියලු දෙනා එක්ව ඉතා සාමකාමී ලෙස පරිපාලන ගොඩනැගිල්ලේ බිම පැය කිහිපයක් වාඩි වී සිටියෙමු. සාකච්චාවක් ලැබිණ. අප සොයුරු නිදොස් කොට නිදහස් කෙරිණ.

ශිෂ්‍ය ව්‍යාපාරය තුළ පමණක් නොව, සියලු තන්හි ඔහුගේ සංවිධානාත්මක හැකියාව කැපී පෙණුනි. එය දන්සැලක් වුවද, මළගෙයක් වුවද, විනෝද චාරිකාවක් වුවද වෙනසක් වූයේ නැත.

විශ්වවිද්‍යාලයට ආදරය කිරීමේ ආදර්ශය අප විසින් ප්‍රගුණ කරන ලද්දේ ඔහුගේ නායකත්වය යටතේය. විශ්වවිද්‍යාලය සතු සියළු භෞතික දේපළ සුරැකීම එහිම කොටසක් විය. එය ස්වයං විනය පිළිබඳ දැවැන්ත සාර්ථක ආකල්පමය විප්ලවයකි. මෙය කෙතරම් තදින් ක්‍රියාත්මක වූයේද යත්, මා උපාධිය නිමකර පිටවන තෙක්ම, එකදු පෑන් ඉරක්වත් ඩෙස්ක් මත, වැසිකිළි වල පවා දක්නට නොලැබිණ.  

වරක් එක්තරා සැඳෑ කාලයක මට කැන්ටිමට කැඳවීමක් ලැබුණි. පාවා දීමේ සිද්ධියක් මත අප විසින් පිළිකුළ් කරන ලද 'ජූනියර්' බැච් එකක ශිෂ්‍ය නියෝජිතයෙක් සමග ඔහු සිටියේය. සුහද ක්‍රිකට් තරඟාවලියක් සඳහා මගේ පීඨයේ ජෙයේෂ්ඨ සිසුන් නිදහස් කිරීමට අවසර දෙන මෙන් ඔහු ඉල්ලා සිටියේය. මගේ අවසරයකින් තොරව ඔහුට ඉතා පහසුවෙන් එම තීරණය ගත හැකිව තිබුණත් ඔහු එසේ කළේ නැත. 


විශ්වවිද්‍යාලයේ පරිපාලනයේ සිට සුළු සේවක දක්වා ඔහුට පුද්ගලික සම්බන්ධතා රාශියකි. ඔහු මේවා භාවිත කළේ හුදෙක්ම සිසුන්ගේ යහපත සඳහා පමණි. සිසුන්ට සපුරා තහනම් වූ සාදවල පවා සිදුවන දෑ සාක්ෂි සහිතව කවරාකාරයෙන් හෝ ඔහු වෙත පැමිණේ. ඔහු වෙනුවෙන් යම් රහසිගත ඔත්තු සේවයක් පැවතුණි දැයි නොදනිමි. කෙසේ වෙතත් පරිපාලනයේ සිදුවන අක්‍රමිකතා පිළිබඳ විද්‍යුත් පිටපත් සහිත සාක්ෂි රාශියක් ඔහු සතුවිය. ඒවා ලැබෙන්නේ කොහෙන්දැයි මා විමසූ විට ඔහු කීවේ ලැබෙන විදිය වැඩක් නොමැති බවත්, කිසිදු හේතුවක් නිසාවත් අදාල පුද්ගලයන් පාවා නොදෙන බවත්, අවශ‍ය නම් මා වෙනුවෙන් එවැනි සේවාවක් පවත්වා ගත හැකි බවත් (ඇත්ත වශයෙන්ම මා වෙනුවෙන් එවැනි රහස් ඔත්තු සේවයක් ක්‍රියාත්මක වී තිබිණ!), නමුත් මට සේවය කරන්නේ කවුරුන්දැයි මා පවා දැනුවත් නොවන බවත්ය. (දැන් අදාළ පුද්ගලයන් කිසිවෙකුත් අදාල තනතුරුවල සේවයේ නියුතු නොවන නිසාත්, එවැනි දෙයක් තවදුරටත් ක්‍රියාත්මක නොවන නිසාත් පරිපාලනය කළබල විය යුතු නැත. එවැනි සූක්ෂම ශිෂ්‍ය නායකත්වයක් යළි කිසිදා ඇති නොවනු ඇති නිසා පාලකයන්ට සදා නිදහසේ සැතපිය හැක.)


නායකත්ව දිවිය හැර, සාමාන්‍ය ජීවිතයේදී ඔහු ඉතා මිත්‍රශීලී, සමාජශීලී, මුඛරි, අපූරු පුද්ගලයෙක් විය.   
කිසිවෙකු විසින් කමිසයක් හොඳින් මැද තිබුණි නම් කිසිදු විමසීමකින් තොරව එය ඇඳගෙන යාම ඔහුගේ සිරිතයි. කොල්ලන්ගේ බෝඩිමක හෝ නේවාසිකාගාරයක ඇත්තේ පෞද්ගලික 'දේපළ' නොව පොදු දේ බව ඔහු විශ්වාස කළේය. එය ඇඳුම්, දන්තාලේප, ෂැම්පු, සබන් පමණක් නොව ඇතැම් විට යටඇඳුම්, රැවුළ බාන උපකරණ පවා විය හැකිය!

ඔහු තරම් එකිනෙකට වෙනස් වූ කුසලතා වලින් යුත් පුද්ගලයකු මා දැක නොමැති තරම්ය. ආහාර පිසීමේ, ඇඳුම් මැසීමේ පමණක් නොව පණුවෙකු මෙන් දඟළමින් නර්තනයේ යෙදීමටද ඔහුට හැකිය. වරක් බෝඩිමේ සිටි දුප්පත් කොල්ලන් ගැන අනුකම්පා කළ ඔහු, ඉතා සාධාරණ මුදලකට බෝඩිමීදී ඔහු විසින්ම පිළියෙල කරන ලද ආහාර ලබාදුන්නේය. මමද ඔහුගේ කෑම කා ඇත්තෙමි. ඉතා ප්‍රණීතය.

එක් නරක පුරුද්දක් නම් විය. එනම් ඉඳහිට හඳුන් කූරක් පත්තු කර ගැනීමයි. දිනක් මා කුස්සියට යනවිට මූ එකක් පත්තු කරගෙන දුම් දමමින් සිටියේය. මට වැඩිය ඕවා අල්ලන්නේ නැත. මම ඌ එළියට ඇද දමා දොර වැසුවෙමි. මා සිතුවේ ඔහු ඊට උරණ වනු ඇති කියාය. නමුත් බී අවසන් වූ විට මා යළි ගෙතුළට ගත් විට ඔහු කිසිවක් නොවූ පරිදි හැසුරුණි. කිසිදා හැදෙන එකෙක් නොවූ නිසා මා වැඩිපුර අවවාද දෙන්නට ගියේ නැත.

ඔහුගේ මුඛරි කම ගැන කිසිදා අමතක නොවන අපූර්ව සිද්ධියකින් පොත් ගනණක් වුව ලිවිය හැකිමේ අපූරු චරිතාපදානය නිමා කරමි.

ප්‍රායෝගික පරීක්ෂණයක යෙදී සිටි අප සොයුරියක් ඕනෑවට වඩා මේසයට නැඹුරු වීම නිසා ඇය ඇඳ සිටි ඇඳුම පිටුපසින් තරමක් පහළට ගොස් තිබුණි. මෙය දුටු සෙමා
"ඒයි...බජ්ජ-හුරී, උඹේ ඇඳුම හදාගනින් බං" යයි කීවේ සෙමිනි.
නමුත් ඇයට එය හරියට ඇසුනේ නැත.
"ඈ...?"
නැවත පවසන ලද නමුත් එවරද සාර්ථක වූයේ නැත.
උගුර පෑදූ සෙමා කාටත් ඇසෙන සේ මහහඬින් මෙසේ තෙපලීය.
"අද රෝස පාට එකක් නේ ඇඳන් ආවෙ...?" !!!